b.7. Pieter (Pilter) VAN DER WESTHUIZEN, ged. 10/09/1690

b.7.  Pieter (Pilter) ged. 10/09/1690, oorl. voor 01/04/1740 x 25/11/1714 met Jacomina MOS van Amsterdam, geb. c. 1698, oorl. voor 19/06/1721, d.v. Jan Mos en Eva Gerrits Ligtehard xx 05/09/1721, Kaapstad met Beatrix OLIVIER, geb. 03/12/1696, ged. 09/05/1698, Kaapstad, oorl. c. 1771, Kaapstad, d.v. Hendrik Corneliszoon Olivier van Oudekerk Nederland en Beatrix Guiberthe (Gysbertha) Verwey van Woerden. 11k.

Pieter was die seun van Pieter Jansz van der Westhuizen en Maria Hendricksz Winkelhausen.

Dit wil voorkom asof hy eers saam met sy pa en oudste broer Jan op die plase Elsieskraal en De Oude Westhof geboer het.  Die plaas Westerdal, naby die huidige Durbanville is op 7 September 1702 aan stamvader Jan Wessels toegeken deur W A van der Stel. (South Africa’s stamouers)

Die landmeterskets van die plaas Westerdal soos op die transportakte. Alhoewel die oorspronklike akte op 7 September 1702 deur W.A. van der Stel onderteken is, het die Engelse regering na hul oorname die grond opgemeet en hierdie akte opgestel. Die plasie is op 20-8-1714 aan Pieter van der Westhuizen verkoop.

Op die monsterrolle van Vrye burgers wat saamgestel is op 31/12/1712 kom Pieter (de Jonge) se naam voor as burger van die Kaap.

Monsterrolle van Vryburgers aan Kaap - 31/12/1712 – Pieter de Jonge. 

Cape Muster Roll of 1712
Written by transcribed by Richard Ball. Posted in Cape Archives VC Lists
Drakenstein
Claas van de Westhuijsen & Catharina Olivier
Samuel Walter & Maria van de Westhuijsen
Jan van de Westhuijsen
Hendrik van de Westhuijsen
Pieter van de Westhuijsen & Eva Ligthart
Pieter van de Westhuijsen de jonge
Barent van de Westhuijsen & Sophia Appel

DIE GRONDEIENAARS VAN STELLENBOSCH EIENAARS VAN ERWE OP DIE DORP 1693 - ca. 1860 EN EIENAARS VAN PLASE IN DIE DISTRIK 1680 - ca. 1860 deur JOHANNES VAN DER BIJL

KROMME RHEE 60 m 49 r² 0 en W: Hans Henske (Patryze Vallei); N 0 en Z W: Hendrik Bouman (Koelenhof); N W en Z 0: Alexander Blank (Groenhof) 1695 Hans van Malchin belowe
13.4.1698 OSF1115 Hans van Malchin
6.7.1704 T 630 Henricus Beck
30.10.1711 T 854 Jacob Very
 8.11.1712 T 913 Hendrik van der Westhuyzen Pieter van der Westhuyzen
10.7.1713 T 936 Simon Pietersz du Plooy (van Pieter)
8.12.1733 T 2156 Arnoldus Maasdorp (van boedel Du Plooy) (getroud met (1) 1734 Anná Sophia van Brakel; (2) Anna Sophia de Vos, kleindogters van Pieter van der Byl)
253.1752 T 2957 Dirk de Vos (broer van Maasdorp se vrou)
31.5.1771 T 4402 Andries Christoffel van der Byl (G. zn.) ('n neef van Dirk de Vos)
8.2.1781 T 5321 Christoffel Albertyn (skoonseun van Dirk de Vos)
16.2.1M T 7336 Marthinus Wilhelmus Theunissen
11.6.1802 T 120 Jan Marthinus Beyers
24.4.1807 T 54 Pieter Retief (Jac. zn.)
19.4.1811 T 81 Gideon Johannes Joubert (Gideon zn.)
13.6.1844 T 719 Johannes Petrus van Helsdingen
3.9.1846 T 776 Jacobus Retief Joubert  (https://digital.lib.sun.ac.za/bitstream/handle/10019.2/5912/vanderbijl_grondeienaars.pdf?sequence=10)

Pieter trou op 25/11/1714 met sy stiefsuster, Jacomina MOS van Amsterdam, geb. c. 1698, oorl. c. 1721, die dogter van Jan Mos en Eva Gerrits Ligtehard.  

Nov 25 1714
Pieter van der Westhuijsen
and
Jacomina Mos
1714, 25 d:o
Pieter vand:r Westhuijsen, van Cabo de Goede Hoop, jongman,
en Jacomina Mos, van Amsterd: jonge d:r.
Source: Nederduits Gereformeerde Gemeente (NGK), Cape Town, . marriage register, 1713-1756, page 4. Repository: NG Kerkargief, Noordwal-Wes, Stellenbosch, G5 3/2. Transcribed by Corney Keller, from photographs of Cape Archives VC 621.
Note: This register transcript is also available in the Transcripts section of this web site

 Cape Town Marriages 1714
Written by transcribed by Corney Keller. Posted in Cape Town Marriages 1713 to 1756
25 d:o
Pieter vand:r Westhuijsen, van Cabo de Goede Hoop, jongman,
en Jacomina Mos, van Amsterd: jonge d:r.

In 1716 word daar protes aan teen die prysbeheer van koring deur die V.O.C. aangeteken:

Reference code: C. 36, pp. 26-61.
Dingsdagh den 3e Maart ao. 1716, voormiddags. Ordinaire vergaderingh.

Geeven met schuldig[e] eerbiet en diep respect te kennen, de ondergeteekende burgers en land-bouwers alhier, hoedat voor eenigen tijd eleeden den prijs van coorn &a. die de ingeseetenen verschuldigt zijn aan d' E. Compe. te leveren, zeer is vermindert, dat ook in tegendeel veel lasten voor de ingesetenen zijn opgekomen, dierhalven de ondergetekende niet in staat zijn indien zulx blijft continueeren, omme verder haaren land-bouw voort te zetten, om haar huijshoudingh en famielje te maintineeren; bovendien zijn de land-bouwers nogh opgelegt van ijder legger wijn die zij jaarlijks komen in te oegsten, een Rijsdr. aan de E. Compe. te moeten op brengen. De ondergeteekende zijn niet onwilligh omme van de wijnen die zij aan d' E. Compe. of elders debiteeren 's Comps. geregtigheid te voldoen, nemaar versoeken zij dat die wijnen die zij voor haar zelven, als ook tot nood-druft van haar knegts en slaaven komen te behouden, van de voosz impost mogen ontheeve[n] zijn.

Gelijk zij insgelijks versoeken dat de granen &a. haar voorige prijs mogen blijven behouden, dewijl dat dese ingeseetenen 's jaarlijks veele onkosten aan smits, wagenmakers, onderhouding van slaaven en verlies van deselve moeten bekostigen. Uijt dien hoofde wenden de ondergeteekende haar met voorkennis en toestand van dese jegenwoordige regeerende burgerraaden, aan Uwel Edle. Gestre., demoedig en zeer onderdaanig versoekende dat Uwel Edele Gestre. en Hoog Gebiedende Heer de ondergeteekende hier op een gunstigh appostil gelieve te verleenen.

 In afwagting van 't zelve wij altoos zullen blijven - - - (Was getekent) Pieter van der westhuijsen, Samuel Walter,  A. v. Rooijen, Nicolaas Loubster,  Aletta Verweij, Floris Slabbert,  Mateijs van den Bergh,  Beiatris Verweij, Jan van de westhuijsen, Pieter van de westhuijsen, de jonge,  Jurgen Pieters van de Heever,  Hendrik Oostwalt Eksteen. (In margine) Cabo, den 26e February, 1716.

En in achtingh genomen zijnde dat door burgerraden &a. heden voor acht dagen diergelijk versoek gedaan, en als doen beslooten is omme 't zelve aan de Edle. Heeren Majores als in gevolge der zelver zeer g'eert schrijvens, de datis 29e Julij 1710 en 12e Augustus 1713 ingevoert zijnde, gediffereert te laten; Zoo is verstaan dat 't voorne. request, benevens ons schrijvens, aan Haar Edle. Agtbe. d' Heeren Zeventhiene zal overgemaakt, [23] en ordre daar omtrent afgewagt werden.  (http://databases.tanap.net/cgh/main.cfm?artikelid=22018&zoekwoord=westhuijsen)

Drie kinders word uit die huwelik met Jacomina Mos gebore:

Met die April 1720 opgaaf:  Pieter en Jacomina Mos, 1 dogter, 7 manlike slawe, 14 perde, 30 beeste, 200 skaap, 2 varke,12000 wingerdstokke, 8 leggers wyn, 10 barley gesaai, 100 barley geoes, 1 sabres, 1 carbines, 1 pistool.

Op 13/10/1721 verkoop Pieter van Tafelvallei, namens die weduwee van Jan Mos, Eva Gerritz Ligtehard die volgende slawe:  Maria vir 95 Rds aan ‘n huisvrou juffrou Kleinveld;  Emannel Kaffer (domestic), vir 164 Rds., Petro van Malabar (male) (domestic) vir 203 Rds., Pieter van Ceijlon vir 207 Rds., Julij (male domestic) vir 175 Rds., Antonij van Madagascar vir 193 Rds., Aap van Madagascar vir 180 Rds. En Rosa van Tuticorin (female domestic) vir 150 Rds. aan die boer Gerrit Mos;  Balthazaar (domestic) vir 233 Rds., Vries van Batavia vir 201 Rds. en Thera van Bengal (male domestic) vir 206 Rds. aan die burger/boer Hendrik Ostwald Eksteen;  Goosen van Madagascar (domestic) vir 100 Rds. Aan ‘n market gardener van Tafelvallei, Jan Spoor;  Paul van Tuticorin vir 138 Rds. aan die boer Anthonij van Rooijen;  en Pieter van Malabar vir 101 Rds. aan juffrou de Villiers, ‘n burger van Drakenstein.

Testator(s):
Jakomina Moos
MOOC8/4.20
19 Junij 1721
Inventaris van de naargelaaten goederen van wijlen Jakomina Moos ten voordelen van desselfs weesen genaamt als volght
Mariia oud sijnde - 5 jaaren
Marta oud sijnde - 2 jaaren
Opgegeven van Piter van der Westhuijsen als wedue naar aan d 'E: H: Weesmeesters in dato den 19 Junij 1721
ƒ
Een hofstede in de Tijgerbergen
5000

Aan huijsraad, schaapen en beesten
ƒ
1 gemen ledikant met behangsel
24
3 kaarels
9
1 beet met een puele en vier kussens en een kombars
50
2 bult sacken met aght kussens en twee kombarse
30
1 kleer kasje
15
2 kiste
10
6 stoellen
9
1 spigel
2
1 gemene taafel
3
1 voete banck met een tee taafel
6
2 schotel racke en twee tee racken
12
12 tinne taafel borden en twee schotels
9
9 postalijne schotels
4
4 klijne schotels
2
3 doesijn postalijne tafel borden
8
5 suijker trommelties
2
1 koper scheer beken
2
2 strijk ijsers
2
2 pastoolen met haar holsters
12
1 houewer
3
2 snap haans
15
1 saadel met een toom
30
4 ijserre potten
16
1 kandelaar met een blaaker
5
4 waater emmers
6
1 tinne waater poet met twee vuer tesjes
3
1 ijserre coeke paen
1
2 tee ketels
6
1 komfoor met een blike koffij kaan
2
2 kooperre sous panne
3
1 schuijm spaan
1
1 treeft
1
1 rooster
1
2 vuer tange
2
1 vuer schop
1
1 hang keting
1
1 baek troog
6
1 boeter karren
3
1 room vaet
2
20 kooren saaken
40
1 schepel
2
2 kooren schoppen
2
2 haalf sleeten osse waagens
150
2 haalf sleeten ploegen met sijn toebehoren
20
1 eegh met ijsere tande, een eegh met houte tande
18
6 half sleeten graaven
8
6 piken
6
7 leghers met wijen
525
13 leedige legher
234
50 beestten klijen en groot
1200
200 schaapen klijen en groot
800
12 paarden
360

ƒ
8 mans slaaven
2400
1 slaaf vier
100
Somma
ƒ11184

Deesen voornomden boedel debet
ƒ
aan vaader Pieter van der West huijsen
900
Pieter van de West Huijsen
S: Walter
Gerrit Mos

A: v: Rooijen

Na sy vrou Jacomina Mos se dood in Mei 1721, trou hy weer op 05/10/1721, Kaapstad met Beatrix OLIVIER, geb. 03/12/1696, ged. 09/05/1698, Kaapstad, die dogter van Hendrik Corneliszoon Olivier en Beatrix Guiberthe (Gysbertha) Verwey.  

5 Oct 1721
Pieter van de Westhuijszen
and
Beatrix Olivier
1721, 5 8b:r
Pieter van de Westhuijsen de jonge, van Cabo, wed:r, en Beatrix Olivier,
van d:o, jonge d:r.
Source: Nederduits Gereformeerde Gemeente (NGK), Cape Town, . marriage register, 1713-1756, page 10. Repository: NG Kerkargief, Noordwal-Wes, Stellenbosch, G5 3/2. Transcribed by Corney Keller, from photographs of Cape Archives VC 621.
Note: This register transcript is also available in the Transcripts section of this web site

Cape Town Marriages 1721
Written by transcribed by Corney Keller. Posted in Cape Town Marriages 1713 to 1756
5 8b:r
Pieter van de Westhuijsen de jonge, van Cabo, wed:r, en Beatrix Olivier,
van d:o, jonge d:r.

Hendrik Corneliszoon Olivier v. Ouwekerk in Nederland, a. 1661, vryburger en word as een van die beste tien boere op 01/04/1677 aangewys.  Hy is die eienaar van “Tygerberg” aan die Liesbeekrivier † c. 1701 (MOOC 8/1 65).  Na haar eggenoot se afsterwe word die plaas “Clara Anna Fontein”, huidiglik Bellville, aan haar toegeken.  In 1714 word die leenplaas “Louisklip” (Louisenklip aan die klein Berg rivier), dist. Gouda in haar naam geregistreer.  Sy is c. 1740 oorlede (MOOC 8/6 63).  Sy was bekend as die “landbouweresse”.

Pieter en Beatrix Olivier, 1 dogter, 20 manlike slawe, 2 vroulike slawe, 50 perde, 300 beeste, 900 skape, 13000 wingerdstokke, 6 leggers wyn, 20 koring gesaai, 80 koring ge-oes. 

Reference code: C. 90, pp. 114-120.
Donderdag den 2e October 1732, voormiddags
.
Sijnde vervolgens meede de onder uijtgedrukte landerijen, alle in de Tijgerbergen geleegen, teegens vier schellingen voor ijder morgen jaarelijx voor den tijd van vijftien agtereenvolgende jaaren op het daarom gedaane versoek in erfpagt uijtgegeven geworden, namentlijk aan Matthias Bergsted 11 morgen 350 quadraet roeden bij sijn plaats gent. Graanendorp; Hendrik Oostwald Eksteen 16 morgen 443 roeden bij desselfs plaats Lowensteijn; denselven 14 morgen 581 roeden bij even gen. plaats; gem. Eksteen 8 morgen 407 roeden bij sijn plaets Elsjescraal genaamt; Johannes Kruijwagen 29 morgen 562 roeden bij sijn plaats de Kleijne Stinkrivier; denselven 13 morgen 375 roeden bij zijn plaats genaamt Roosenboom; gem. Kruijwagen 3 morgen 336 roeden bij desselfs plaats genaamt Maastrigt;  Jurgen van den Heever 39 morgen 220 roeden bij sijn plaats de Klipheuvel; denselven 4 morgen en 480 roeden bij desselfs plaats Meerendaal; Anthonij Visser 32 morgen 413 roeden bij sijn plaats Diemersdaal; Gerrit van Nieuwkerken 7 morgen 420 roeden bij sijn plaats de Mosselbanck; Lucas Meijer 18 morgen 500 roeden bij zijn plaats Lugtenburg; Michiel Heijns  12 morgen 143 roeden bij zijn plaats Clara Annaas Fonteijn; Pieter van de Westhuijsen  13 morgen 450 roeden bij zijn plaats Westendaal; en Geertruij van der Bijl, weeduwe Harmanus van Brakel, 18 morgen 243 roeden bij haar plaats het Rondebosje  genaamt. Sullende om een effen reekening bij den cassier en 's Comps. boeken te kunnen houden, den datum der erfpagtbrieven van voorsz. landerijen, gelijk de voorgaande die reets van bouwland sijn afgegeven, meede op den 1e September deeses jaars werden gesteld. (http://databases.tanap.net/cgh/main.cfm?artikelid=22905&zoekwoord=westhuizen)
Met sy dood  het Pieter van der Westhuizen die plase Westerdal by die Tygerberg, groot 60 morgen volgens erfbrief 07/09/1702 met 14 morg erfpag land (M.O.O.C. 8/6, Inventarissen, 1738-1748, nr. 37.) en Welvergenoegt  by die Paardeberg oor Diepe Rivier, Swartland, groot 533. 16 sijnen grond. 103 morg en 370 quadraat roeden volgens erfbriewe Jan 1707 en 17 Mei 1716, besit.  Hy laat die plase Westerdal en Welvergenoegd aan sy weduwee Beatrix Olivier na.  Hy was ook die eienaar van 22 slawe waarvan 4 gedros het.

Testator(s):
Pieter van de Westhuijsen
MOOC8/6.37
1 April 1740
P:J: Slotsboo
Staat en inventaris mitsgd:s taxatie van alle soodanige goederen roerende en onroerende, als ab intestato sijn naargelaaten en met ’er dood ontruijmt door den landbouwer Pieter van de Westhuijsen ten voordeele van sijne naargelaatene huijsvrouw Beatrix Olivier ter eenre, en sijne thien naargelaatene kinderen, als
Maria van de Westhuijsen oud 24 jaaren en
ter andere sijde
Martha van de Westhuijsen getrouwt met den boekhouder Hendrik Möller in eerder huwelijk door hem bij wijlen Jacomina Mos geprocreeert, mitsgd:s
Hendrik oud 17
Lena oud 15
Anna oud 14
Pieter oud 13
Jan oud 12
Beatrix oud 9
Gijsbert oud 7
Barend 2
soodanig en in diervoegen als deselve door boovengemelde Beatrix Olivier, ten overstaan ende in ’t bijweesen van voorengesegde Hendrik Möller sijn opgegeeven en aangeweesen, mitsgd:s vervolgens door d’ onderget:e gecommitteerde Weesmeesteren in deeser voegen sijn getaxeert, naamentlijk
Rd:s
Een plaats ofte hofsteede gen:t Welvergenoegt geleegen aan de Paerdeberg over ’t Diepe Rivier in ’t Swarte Land groot in sijnen grond 103 morgen en 370 quadraat roeden volgens twee erfbrieven de datis p:mo Januarij 1707 en 12 Maij 1716 getaxeert tot
533:16
een plaats ofte hofsteede gen:t Westerdal geleegen in de Tijgerbergen groot in sijnen grond 60 morgen volgens erfgrondbrief de dato 7:e September 1702, met 14 morgen erfpagt land
2666:32
Op laatstgemelde plaats
In de camer ter regter hand
Rd:s
1 cajate kabinet
30:--
1 stel porcelijn
10:--
3 racken met een kapstok
1:24
4 Japanse schootels
3:--
12 porcelijne borden
1 parthij theegoed
1 spiegel
1:--
1 porcelijne scheerbeeken
2 snaphaanen
8:--
1 kist met kooper beslag
6:--
1 ledikant met een blaauw linnense behangsel
10:--
1 kadel
1:--
5 blicke trommeltjes
0:6
2 kadels
2:--
1 ijsere balans met twee koopere schaalen met een parthij rommeling
2:--

In ’t voorhuijs
Rd:s
2 racken met 1 pijperakje
1:--
6 porcelijne schootels
3:--
25 porcelijne borden
1 spiegeltje, 2 theebakjes en 2 vogelkouwen
24:--
1 houte fontijntje met sijn baletje
0:18
1 cooper scheerbecken
1:24
1 cooper tange
1 cooper schop
1 ovale tafel
8:--
1 vierkante tafel
2:24
1 voetebank met 1 theetafeltje
1:24

In de caamer aan de ’s linkerhand
Rd:s
2 racken
1:--
15 porcelijne borden
2:--
3 porcelijne schootels
1 ledikant met een chitse behangsel
12:--
1 ovale tafel
7:--
1 vierkante tafel
5:--
1 kasje
5:--
1 parthij porcelijn
0:24
1 gemeene kist
1:--
6 veere bultsacken in soort met haar peuluwen, kussens en combaarsen
80:--
14 gemeene stoelen
10:--

In de combuijs
Rd:s
2 koopere coffijkannen
3:24
5 koopere kandelaars
5:--
1 coopere vijsel
2:--
3 coopere blaakers
3:--
1 coopere vergiettest
0:3[ ..... ]
3 coopere vuurtesjes en 1 coopere blaakers
1:2[ ..... ]
1 coopere confoor
1:2[ ..... ]
1 coopere theekeetel met sijn confoor
3:--
1 coopere theekeetel
1:24
1 coopere coffijmool
2:[ ..... ]
3 tinne schootels
6:--
1 tinne kom
6 tinne borden
1 tinne soupleepel
1 tinne souscommetje
2 tinne mostaartpotten
1 tinne peeperdoos
12 tinne leepels
3 tinne trekpotten
2 tinne waaterpotten
6 ijsere potten
12:--
2 roosters
3:--
2 schuimspanen
1 vleesvork
1 treeft
2 schoorsteenkettings
1 tang
36:--
1 schop
1 lamp
1 koekepan
2 rakjes
3:--
1 pottebank
1 hackebort
1 bakkist
2:--
1 combuijstafel
4 water emmers
2:--
1 balij
4 messen en 12 vorken
1:--
8 stoelkussens
2:--

In ’t schoolhuijs
Rd:s
4 vleesvaaten
2:--
1 balij
1 bootervatje
1 parthij rommeling
1:--
1 koevoet
1:--
1 bijl
1 hakmes
1 parthij sout
3:--
10 sacken met meel
26:32
1 sadel
6:--
1 parthij rommeling
2:--
2 kadels
2:--
1 rak
1 tafel

In de kelder
Rd:s
30 leggers met witte wijn
500:--
1 [leggers] halfvol met roode wijn
10:--
7 leedige leggers
24:--
2 halve leggers
4:--
1 bierpijp
1 parsbalij
3:--
1 rijsbaletje
3 emmers
2 houte tregters
2 verlaatkraanen
3:--
1 parthij hoepels
0:24
1 parthij oude stellinghouten
2:--
1 parthij oude planken
3:--

In ’t koornhuijs
Rd:s
180 mudden tarwe in soort
480:--
80 mudden garst
90:--
22 leedige zijldoekse sacken
5:--
1 koorharp
16:--
1 scheepel
1:--
2 koornschoppen
1:--
1 sadel
10:--
6 paerdetuijgen
25:--
100 sparren
8:--

Op de werf
Rd:s
3 ploegen met sijn toebehooren
30:--
3 agterploegen
1 eg met ijsere tanden
6:--
1 eg met houte tanden
1 parthij houtwerk en rommeling
3:24
1 parthij riet
10:--
3 ossewagens
150:--
1 paardewagen
40:--
1 groote slijpsteen
4:--
41 paerden groot en klijn
410:--
98 beesten groot en klijn
392:--
437 schaapen en bocken
200:--
6 varkens klijn en groot
6:--
1 ijsere pot
2:--

Slaaven
Rd:s
1 slaavejonge gen:t Titus van Couchin
50
1 slaavejonge gen:t Aron van Bengalen
50
1 slaavejonge gen:t October van Bengalen
90
1 slaavejonge gen:t November van Samboue
80
1 slaavejonge gen:t Scipio van Bengalen
100
1 slaavejonge gen:t Anthonij van Bengalen
90
1 slaavejonge gen:t Leander van Batavia
175
1 slaavejonge gen:t Kees van Tutocorijn
80
1 slaavejonge gen:t Salomon van Mallabaar
60
1 slaavejonge gen:t Cupido van Mallabaar
125
1 slaavejonge gen:t Peer van Mallabaar
60
1 slaavejonge gen:t Alexander van Bengalen
150
1 slaavejonge gen:t Titus van Bengalen
90
1 slaavejonge gen:t Willem van de Caab
250
1 slaavejonge gen:t Frans van Mallabaar
150
1 slaavejonge gen:t Abraham van Mallabaar
50
1 slaavejonge gen:t Christiaan van Mallabaar
50
1 slaavejonge gen:t Leander van Bengalen
gedrost
100
1 slaavejonge gen:t Silvester van Mallabaar
1 slaavejonge gen:t Fortuijn van Boegies
1 slaave meijd gen:t Sila van Bengalen
33:16
1 slaave meijd gen:t Flora van Terra de Natal met haare twee kinderen gen:t David en Agatha van de Caab
70

Inneschulden
Rd:s
van Burgert van Dijk volgens onderhandse obligatie van 12 September 1738 met 1/2 jaar daarop verloopene renten à 5 p:c:to ƒ1025 ofte
341:32
van Christiaan Sprigt meede volgens onderhandse obligatie sonder intrest de dato 10 October 1737 ƒ400 ofte
133:16
van Nicolaas Walters over contant uijt de hand geleent gelt
103:--
van Johannes van Nieuwkerken over verkoop van een slaaf en verschot
55:--
van Pieter van Nieuwekerken over contant geleent gelt
100:--
van Daniel Walters over contant uijt de hand geleent gelt twee hondert rijxd:s ’t geen alhier p:r memorie, vermits de slegte gestelthijd van desselfs boedel gestelt word om in tijd en wijle op hem verhaalt te werden
van Willem Stolts meede over contant geleent gelt ƒ100
33:16
over eenige uijtstaande klijnigheeden
14:32
van s:r Abraham Cloppenburg over ses en twintig aan hem geleeverde leggers wijn rx:s17
442:--
Rd:s9081:--

Lasten des boedels
Rd;s
Rd:s
aan de Weescamer deeser steede over sooveel den overleedene ten behoeve van sijn dogter Maria van de Westhuijsen in eerder huwelijk bij wijlen Jacomina Mos voor moederlijke erfportie volgens acte van bewijs de dato 27 Augs: heeft vertigt, en thans nog in den boedel berustende is ƒ2500
833:16
aan Beatrix Verweij, wed:w Hendrik Olivier volgens secretariale acte en onderhandse obligatie ƒ3476
1158:32
aan s:r Abraham Cloppenburg weegens geleeverde goederen
45:30
2037:30
Sulx den boedel suijver te vooren is een somma van
Rd:s7043:18
Aldus gedaan, g’inventariseert en getaxeert op voormelde hofsteede Westerdal den 1:e en 2:e April 1740 en betuijge de wed:w in den hoofde deeses gemelt alles getrouwelijk opgegeeven en aangeweesen te hebben sonder haars weetens iets versweegen ofte agtergehouden te hebben berijd sijnde soo wanneer ’er nog iets deesen boedel raakende mogte gevonden werden deesen inventaris daarmeede te sullen amplieeren en alle ’t voorenstaande desnoods met solemneele eede te bekragtigen.
Als gecommitt:e Weesm:ren: D:d d’ Aillij, Jan Hendrik Hop
Beijatrix Olivier
Als mondige erfgenaam: H:k Möller
Mij praesent: J:N: v: Dessin, Secret:s

Beatrix Olivier ontvang die plaas “Nooitgedacht”, Kleine Paardeberg in 1744.  

Soos die regering die trekboere gevolg het, so het die kerk hulle gevolg.  ‘n Kerk is gebou, slegs ‘n paar jaar nadat Simon van der Stel Stellenbosch gestig het en een in Drakenstein drie jaar na die aankoms van die Franse vlugtelinge.  By Roodezand, nou Tulbagh, was ‘n gemeente gevorm in 1743 en twee jaar later een in die Swartland gebied.  Daar was verlof aan 24 persone verleen om ‘n N.G. kerk in die Swartland te stig.  In 1744 het die politieke raad ‘n plaas by die weduwee van Pieter van der Westhuizen, Beatrix Olivier, gekoop vir die stigting van die Gemeente Swartland (1745).  Daar was probleme met die aankoop van die grond.  Die grond is teen u75 verkry en daar was ook ‘n ruiltransaksie by betrokke.

Reference code: C. 122, pp. 271-299.
Dingsdagh den 16. Junij 1744.
Na dat op heeden nader was gesprooken geworden over de plaats alwaar de nieuwe te Stigtenen kerk in het Swarte Land tot Commoditeijt der aldaar woonende menschen Best Soude kunnen worden geset; is bij overweeginge dat volgens het deesen aangaande ingeleeverde berigt bij Land-drost en heemraaden geen geleegende Stand waartoe Soude kunnen worden gevonden als op Seekere hofsteede die de Wed: Pieter van de westhuijsen in eijgendom toebehoord, Leggende omtrent de plaats van den Landbouwer Gerrit Olivier alwaar versch Water en ThuijnLand gevonden word, en dat gesegde Wed: Van de westhuijsen aan den heer Gouverneur heeft betuijgd dat se haare eevengemeld hofsteede ten eijnde als gemeld wel wilde afstaan; mits dat aan haar in Steede van dien een andere plaats gen:t de Kersse Fonteijn 's Comp:s weegen in eijgendom wierd gegeeven; en voorts betaald de waarde der op haare nu nog besittende hofsteede Staande gebouwen; goedgedagt dat meergemelde hofsteede van gedagte wed: tot het Stigten van boven geciteerde kerk Sullende aangenomen en aan de gemeijnte aldaar overgegeeven Worden; aan haar wijders de voorm:e Plaats de Kersse Fonteijn Leggende agter de Kleine Paardebergen, niet ver van de Vee post van den Burger Jonas van der Poel sonder iets daarvoor aan d' E. Comp:e te betaalen of eenige Oncosten te doen, Sal gegeeven en hier van na gedane meeting een behoorelijke erfbrief verleent worden; des Sal door de voorsz: gemeijnte in het Swart Land aan Soo dikwils gen:e Wed: Van der westhuijsen voor de gebouwen op haare afgestaane hofsteede staande, moet worden betaald een somma van vijf en twintig hondert Caabse guldens, Sijnde soo veel die gebouwen sijn bevonden waardig te weesen.
(http://databases.tanap.net/cgh/main.cfm?artikelid=23352&zoekwoord=westhuijsen) 

Sy koop in 1751 weer die plaas Clara Anna’s Fontein, rondom die Tygerberge, wat oorspronklik die stamplaas van die stamvader Hendrik Olivier was terug, nadat dit verskeie male van eienaar verwissel het.  Hierdie plaas word in 1771 die eiendom van haar seun Barend van der Westhuizen.

(Safundi Iissue 18 2005)

Beatrix sterf c. 1771.  Haar testament se datum is 2 July 1759 (CJ 2615 No. 48) en dit is gefile op 11 February 1771.  Beatrix se testament lys al agt haar kinders. Sy was die eienaar van Westerdal, Tygerberg en Welvergenoegd, Swartland en het ‘n groot boedel nagelaat.