Pieter was die seun van Pieter van der Westhuizen en Beatrix Olivier.
Cape
Town Baptisms 1727
Written
by transcribed by Corney Keller.
Pieter,
d' vader Pieter van
de Westhuysen, d' moeder Beatrix Olivier,
de getu: Gerrit
Olivier en Hilletie Olivier;
den 23e Maart 1727.
Pieter was 13 jr oud met sy pa se dood.
Daar was drie lyne van migrasie waarlangs veeboere leenplase bekom het. Een het noordwes geloop en afgetak na die noordooste, een het die Hottentots Holland reeks oorgesteek en die kuslyn gevolg wat verdeel het en na die noordooste beweeg het en die derde lyn het deur die Karoo geloop, al langs die Nieuweveld. Die laaste twee lyne het stadig tot die grensdistrikte van die Oostelike Provinsie gevorder. Hierdie migrasie het binne ‘n driekwart van ‘n eeu plaasgevind.
Gedurende die eerste jare van die 18de eeu het die veeboer noordwaarts
getrek en gehou tussen die weskus en die bergreeks. Tot 1708 word die meeste weilisensies
uitgereik in die rigting van Groenkloof, Soutrivier, Dassenberg, Bergrivier en
Vier en twintig riviere. Ooswaarts kon
hulle nie trek nie, want die Goewerneur het daardie rigting die land
gemonopoliseer. Sy veeposte het in die
teenswoordige Caledon gelê en dit het die weg oor die Hottentots-Hollandkloof
vir die koloniste versper. Na die
herroeping van W.A. van der Stel het die koloniste sy veeposte in besit geneem
en hiermee het die trek na die ooste begin.
(Van der Merwe, P.J.: Die
Noordwaarse beweging van die Boere voor die Groot Trek (1770 – 1842), P. 1.)
Teen 1717 word die mees noordelike veeposte in die Verlore-vallei en
langs die Kruisrivier agter Piketberg aangetref, terwyl die ooswaartse stroom
al byna die mond an die Breë rivier bereik het.
In 1725 het die eerste koloniste hulle in die Olifantsrivier-vallei
gevestig en teen 1732 word die mees noordelike plase naby die samevloeiing van
die Olifants en Doornrivier uitgegee.
Intussen het die oostelike uitbreiding suid van die Langeberge gehou en
teen 1727 bereik hulle die Breërivier, in 1729 die Gourits en 1730 die Groot Brakrivier. Kort voor 1730 is albei hooftrekke deur
hindernisse gestuit. In die noordweste,
die dorre woestynagtige streek, swak voorsien van standhoudende; in die ooste, digte woude. Dit het die koloniste beweeg om teen 1730 met
hulle vee oor die berge te trek. Teen
ongeveer 1728 begin die trek oor die Olifantskloof in die Bokkeveldsberge en
oor Mostertshoek in die Witsenberge na die Koue- en warm Bokkeveld (op pad van
die huidige Ceres na Matjiesfontein). By
Karoopoort was daar ‘n geproklameerde uitspanning vir reisigers van die
noordelike binneland. Omtrent dieselfde
tyd begin die oostelike groep oor Kogmanskloof in die Langeberge trek. Daarna trek huller weer ooswaarts en hou
tussen die Lange en die Swartberge.
Gedurende die jare 40/s swaai die trekrigting van noord na oos. Uit die Bokkeveld trek die koloniste deur die
Karoo, wat hierdie streek van die Roggeveld skei en vestig langs die noordelike
hange van die Roggeveldsberge. Die
kolonisasie van hierdie streek was beperk tot vallleie en bergdele waar meeste
standhoudende water was. Die omgewing
noord is as trekveld gebruik en veeposte is tot aan die Renosterrivier en die
Klein- en Groot- Rietriviere aangelê. In
die middel van die 18de eeu was daar nog net drie distrikte, die Kaapse
distrik, Stellenbosch en Swellendam.
1760 opgaafrol Pieter
Pietrsz 1 male 6 slaves 20 horses 30 cattle 500 sheep wheat sown 10 wheat
harvested 20
Teen 1769 is die streek
noord van die Swartberge as behorende tot die distrik Stellenbosch verklaar. Alhoewel die meeste burgers
hulself vrywillig buite die grense van die kolonie gevestig het, was daar tog
gevalle waar persone verban was uit die kolonie soos die saak van slaaf Daris
Coenraed Feijt.
Reference code: C. 163, pp. 47-56.
Dingsdag den 25 Junij 1782.
Met verschuldigde Eerbied geeft te kennen Uwer Wel Edele Gestr: en E: Agtb: needrigen dienaar den Burger Johannes Krijnauw gehuuwd met Johanna Walters voormaals weed:e van Pieter van de westhuijsen, hoe dat onder de thans hier Sijnde Inlandse ballingen op't Robben Eijland overgebragt, Sig meede komt te bevinden een geweesen Lijf Eijgen van Sijn Supp:lts ged: huijsvrouw in name August van Bengalen die weegens eenige Suspicie van begane manslag aan Seekeren Hendrik Koster in handen der Justitie vervallen dog nadien d' Enquesten teegens den selven ingewonnen niet voldoende geweest Zijn om daarop Crimineele Actie te kunnen werden geinstitueerd, bij besluijt van Uwe Wel Edele Gestr: en E: Agtb: van den 18 Aug:s des gem: Jaars 1778 op de gedaane Communicatie en voordragte van den Heer Independent Fiscaal M:r Willem Cornelis Boers bij provisie ten voorsz: Robben Eijland is gebannen geworden. (http://databases.tanap.net/cgh/main.cfm?artikelid=24585&zoekwoord=westhuijsen)
